Дорут Тиловат мемориал мажмуаси

  • 30 Март, 2017
  •   0
  • 0
  • 12612

Дор-ут тиловат мемориал мажмуаси 1370-1371 йиллар буюк тақводор арбоб, Сўфилик асосчиси, Амир Тўрағайнинг мураббийси ва Баховуддин Нақшбандийнинг ўқитувчиси бўлмиш Шамсиддин Кулолнинг ўлимидан сўнг барпо қилинган. Унинг қабри арбоб кўмилиши биланоқ, кўплаб издошлари учун зиёратхонага айланган. Шайх Кулол қабри олдида аввал Дор-ус-Тиловат мадрасаси жойлашган. Амир Тўрағайнинг қолган қисми мадраса хоналаридан бирига олиб ўтилган. Амир Темурнинг ҳукмронлиги даврида Кулолнинг мақбараси мармардан ишланган тоштахта билан қопланган. Кеийнроқ, Мирзо Улуғбек ҳукмронлиги даврида Шамсиддин Кулол қабри тепасига соддагина гумбазли мақбара қурилган. Кўк Гумбаз масжиди мақбара қаршисига 1435 йил қурилган. Порталдаги ёзув Улуғбек томонидан унинг отаси Шоҳрух буйруғи билан қурилган. Бу масжид ҳам Шаҳрисабздаги жомеъ масжиди ҳисобланади.

1437-1438 йиллар, масжид қурилишидан икки йил ўтгач, Улуғбекнинг буйруғи билан Темурийлар авлоди ва аъзолари учун Шамсиддин Кулол мақбарасининг жанубий девори ортига мақбара қурилган. XV-XVII асрларга тегишли мармар қабр тошлари орасида термизийлар Сайидларига тегишли исмларини ҳам учратиш мумкин. Шу ердан мақбаранинг иккинчи номи — Гумбази Сайид, яъни Сайидларнинг гумбази номи келиб чиққан.

 

Шундай қилиб, Дор-ут-Тиловат мадрасасининг ички ҳовлиси атрофида XIV-XV асрлар орасида бир йирик мемориал мажмуа ҳосиб бўлган бўлиб, Шамсиддин Кулол мақбараси, гурхонали Амир Тўрағай мадрасаси, масжиди ва Улуғбек мақбарасидан ташкил топган. Дор-ут Саодат ва Дор-ут Тиловат — икки йирик мемориал мажмуаси орасида қадимий қабр жойлашиб, у ерга маҳаллий зодагон аъзолари ва амалдорлари кўмилган.


Манба: http://www.advantour.com/uzbekistan/shakhrisabz/doruttilovat.htm

Галерея