Намозгоҳ масжиди

  • 16 Июль, 2015
  •   0
  • 0
  • 14195

Бухородаги Намозгоҳ — ибодат майдони бўлиб, Қурбон байрами, Рамазон байрамларида намоз ўқиш учун мўлжалланган бўлиб, Бухоронинг жанубий-ғарбида жойлашган. “Намозгоҳ” сўзи намоз ўқиладиган жой маъносини билдириб, аҳлоқ қоидалари чегарасидаги табаррук амалдир. Намозгоҳ тоза жойда ибодатни таъминлаш мақсадида хона кўринишида бўлгани каби мусулмонларнинг жойнамози бўлиши ҳам мумкин. Намозгоҳ намоз ибодатини одамлар тўдаси, бутун аҳоли ва сафардаги қўшинлар бажариши учун таъминлаб берувчи жойдир. Таҳлилларга кўра бу ерларда намозгоҳСомонийлар ҳукмронлиги даври — IX асрда барпо этилган.

Намозгоҳ шаҳар чегарасида жойлашганлиги сабабли, у ўзининг илк моҳиятини йўқотган. Ҳозирги кунда намозгоҳнинг Бухоро қилоятидаги ўрнини шаҳардан ташқаридаги диний маросимлар мажмуалар бажаради.

Исломийлар босиб олинишидан сўнг Бухородаги байрам ибодатлари Регистонда ўтказила бошлади. Лекин IX асрда майдон торлик қилди ва намозгоҳ шаҳардан ташқарида — шаҳардан уч километрга яқин масофада барпо этилган. Шаҳарнинг мудофааси сустлашганлиги сабабли Арслон хон шаҳар аҳолиси Бухородан узоққа боришларини маън қилиб қўйди ва мажмуа у ерда XII асргача хизмат қилди. Натижада, 1119-1120 йиллар Шамсобод боғи харид қилинди ва ўрнига пишган ғиштдан, деворининг узунлиги, тахминан 38 метрлик намозгоҳ барпо этилди. Деворида пастқам аркли меҳроб бўлган. Намозгоҳ XIII-XV асрларда қайта қурилган. XVII асрда масжид ҳашаматли айвон кўринишига эга бўлган: таъмир даврида масжид биносига туташтириб 3 тоқили ва устунли пешайвон қурилган. Тарҳи тўғри тўртбурчак бўлиб, 3 асосий хонадан иборат. Ўртадаги мурабба тархли хона ясси гумбаз билан, ёнларидаги хоналар балхи гумбаз билан ёпилган. Асосий хонага пештоқ, ёнидаги хоналарга далон йўлакдан кирилган. Пештоққа гириҳ нақш ишланган, Қуръондан кўчирилган оятлар битилган.


Манба: https://ru.wikipedia.org/wiki/Мечеть_Намазгох_(Бухара)