B 2010 йилда бўлиб ўтди келишув премьера американи документального филмининг " Desert of forbidden art " ( " чўл запрещенного санъат " ). фильм голливудских усталарнинг ҳикоя қилиб берди барча дунёга тарихни музейни, затерявшегося в песках Ўрта Осиёнинг, ва қайси, қандай маълум бўлди, мана энди мобайнида деярли полувека сақлайди иккинчи аҳамияти ( в дунёда! ) коллекцию суратларни русча авангардистов бошланиш 20 асрлар. нутқ юряпти тўғрисидаги музейда Савицкого в Нукусе. Нукус – бу пойтахт Республикаси Қорақалпоғистон в таркибда Ўзбекистоннинг аҳолиси билан кўп эмас 1, 6 млн. аҳолиси. ортиқроқ 80% ҳудудда Қорақалпоғистон қарз олшяпти иссиқ саҳронинг, а на шимолда республикасига туради высыхающее Орол денгиз. ва в бу отдаленном уголке ер шарини спрятан дан ташқи дунёни бу ажабланарли, ноёб музей, в қайсики Москова рассом ва этнограф Игорь Савицкий, приехавший в Нукус в ўртасида 50х йилларда. ўтган столетья билан бир из совет экспедиций, в оқим 17 йил билан маниакальной одержимостью йиғган эди ўнлаб минг асарларни санъат со ҳамма бурчакларни Совет уюшмани. ўша вақтда бу бўлган эди ақлга тўғри келмайдиган мураккаб. на фақат шунинг учун, нима шунинг учун талаб қилинган эди колоссальные моддий манбаълари, лекин ва ўзи ижод қилиш авангардистов жойлашганди в гонении, ва ни бир музей не хоҳлади ичига олмоқ уларни в ўзининг экспозицию. Ни бир, -дан ташқари музейни в Нукусе. бугун биз тушунамиз, нақадар бесценен меҳнат Савицкого, қайси, не взирая на қийинчиликлар, сақлади булар ноёб асарлар учун оламга оид маданият. кейин ўлимни Савицкого в 1984 йилда раҳбар билан музейни турди уни последовательница, қиз фарзанд каракалпакского олимни М. Нурмухамедова ва дўстимни ва. В. Савицкого - Мариника Бабаназарова. мана энди 28 йил у биргаликда билан жамоа преданных музею мутахассисларни ва реставраторов, сақлайди ноёб коллекцию Савицкого. билиб олиб, нима Мариника Маратовна Бабаназарова келяпти в Тошкент, Advantour. com сўради уни бермоқ мухбирнинг бирор арбоб билан суҳбати ва ҳикоя қилмоқ тўғрисидаги музейда, кинофильме ва ижодида Савицкого учун ташриф буюрувчиларни бизнинг сайт. - Мариника Маратовна, келинг бошлаймиз билан энг бошланиш. сўзлаб беринг, марҳамат, қандай кўринди донгдор музей Савицкого? - музей бизнинг нисбатан ёш, яратилган в 1966 йилда ташаббусига москова рассомга Игорни Савицкого, қайси етиб келди в Каракалпакию биринчи марта в 1950 йилда в таркибда Хоразм археолого-этнографической экспедицияда. Во вақт экспедицияда у қилар эди зарисовки қалъаларни, қаерда олиб борилган қазилмалар, зарисовывал кўпсонли топилманинг. ҳамда у қатнашган эди в ишда этнографик отряднинг, қайси ўрганди каракалпаков, уларни турмуш, маданиятни ва йиғган эди намуналар каракалпакского санъат учун музейларни Москвани ва Ленинграда. В оқим 7 йил Савицкий бирор жойда бўлган в Каракалпакии бир неча бор ва самимият билан севиб қолдим бу қирғоқ. у проникся чуқур симпатией к каракалпакской маданиятга, ҳисоблаб уни ноёб ва етарли даражада эмас исследованной в Совет иттифоқда. В охирида охирини, в 1957 йилда Савицкий қабул қилди энг сўнгги қарор ўртасидан кесиб ўтмоқ в Нукус. у қолдирди ўзининг хонадонни на московском Арбате ва бошлади ишлаш в шаҳобчада академиянинг фанлар в Нукусе, қаерга тушгансан тавсиялар менинг отани, билан қайсики эди жуда ҳам дружен. ишлаб туриб в академиянинг, у давом этди йиғмоқ фaнлaр турмушни, миллий костюмлар, асбоб-анжом каракалпаков, ёзар эди маҳаллий пейзажи. орқали айрим вақт унга ўнгидан келди ишонтирмоқ маҳаллий бошқариш в жилд, нима Нукусу керак очиш ўзиники музей санъатлар, шуларга ортиқроқ, нима тўпланган Савицким нарсаларни энди етар эди на полноценную экспозицию. уни қўллаб қувватлашди, музей очдилар ва тайинлашди Савицкого раҳбар билан. биринчи кунлари мавжудлик музейни Савицкий бошлади кучайтирилган уни тўлдириш. В aсoслaрини биринчи экспозиции музейни киришди асарлар халқ санъат каракалпаков, қайсики у йиғган эди, яна ишлаб туриб в шаҳобчада академиянинг, ва не фақат. шундай қандай Савицкий эди рассом билан, у бошлади йиғмоқ суратлар рассомларни 20-х йилларда. ХХ асрлар. модомики в ундай бўлса вақт расмий санъат билан эди соцреализм, авангардное санъат рассомларни досоветского давр жойлашганди в забвении, гонении. Ни бир марказий музей, не фақат в Ўзбекистонда, лекин ва в Совет Иттифоқи, в улар вақтлар не осмеливался ни харид қилиш, ни кўрсатиш суратлар авангардистов, ҳатто агар улар ва бўлган эдилар в уларни тўпламда. ва албатта узоқлик Нукуса дан ҳамма марказлар ёрдам қилди в бу маънода кўп озодликка. Савицкий қурум зарралари амалга оширмоқ ундай бўлса, нима хоҳлади. выражению биттасини из замонавий таниқли московских рассомларни, Александрнинг Волкова-младшего, " соғлом ақлга зид фикр Нукуского музейни в жилд, нима Савицкий на давлат пул яратди музей ўзининг таъмига ". - А қандай содир бўлди, нима сиз туришди ишлаш в музейда Савицкого? - В музейда мен ишлаяпман билан 1983 йили, лекин Игорни Витальевича Савицкого билар эди билан болалик. у эди дўстим билан бизнинг оиланики. отам ёрдам берарди Савицкому в очилишида музейни ва в шакиллантиришда тўпламда. кейин, қачон бизнинг оила кўчиб ўтди в Тошкент, орқали бизнинг уй ўтишди кўплар суратлар, қайсики Савицкий йиғган эди учун ўзиникидан музейни. шундай қилиб, мен кўп билар эди тўғрисидаги Савицком, уни ишда в музейда, санъатда. кейин битириш университетнинг, мен аввало ишладим ўқитувчи бўлиб инглиз тилининг, лекин кейин в 1983 йилда келди ишлаш к Савицкому уни таклифни ва шундай ва қолди. ёнбош тўғрисидаги ёнбош билан ним мен ишлади ҳаммаси бўлиб фақат йил. А в 1984 йилда, қачон Игорни Витальевича не бўлди, мен давом эттирди уни иш, шундай нима раҳбар билан музейни мен ишлаяпман энди 28 йил. - сўзлаб беринг, марҳамат, қандай одам билан эди Игорь Савицкий? - Савицкий эди, албатта бўлса, ўзгача одам билан. уни бош завқ билан, иши билан ҳамма уни ҳаёти эди музей ва коллекционирование асарларни санъат. ҳеч нима ортиқроқ уни не қизиқтирарди. унга бўлган эди мутлақо бари бир қаерда яшамоқ, нима бор, на кўра ухламоқ, шунинг учун уни иложи йўқ бўлган эди ҳеч нарса билан искусить ёки қизиқтирмоқ қандайдир земными благами. гарчи, биз биламиз, нима Савицкий бўлиб ўтди из олйжаноб оиланики ва тарбияланган, агар ва не в роскоши, ундай бўлса, во ҳар қандай воқеада, в достатке, ва, агар мумкин шундай гапирмоқ, билар эди фикр в сифатида ҳаёти. тез-тез, предаваясь ностальгии, Игорь Витальевич ҳикоя қилган, қандай в уларни родовом имении на Украинада устраивались балы-маскарады, организовывались званые обеды, тўғрисидаги турмушда рус дворянства. Савицкий олди классическое дворянское тарбиялаш, унда бўлган эди гувернантка-француженка, у в мукаммал эга эди французским тил билан, эди знатоком мусиқалар, рассомчиликда ва театрни. лекин ёнида ҳаммага бу у эди жуда ҳам оддий в мулоқотда билан одамлар билан. албатта, Совет ҳокимият искорежила уни тақдирни, қандай ва кўплаб вакилларни интеллигенции ва зодагонларнинг. лекин, гарчи бу ва наложило из на ундан, мутлақо не изуродовало в моральном муносабатида. бу эди честнейший киши. беғараз. билан одамлар билан у эди раҳимдил, ёрдам берарди кўпчиликка, кўра, к сожалению, кўпинча фойдаланишган, шундай нима пул умуман унда не водились. ҳаммаси, нима унда бўлган эди, у вкладывал в музей, ёки ёрдам берарди рассомларга. албатта, уни одержимость музеем замечали кўплар. мен эсимда, нима қачон ота в ҳазилни гапирган эди унга : " Игорь, етар гапирмоқ тўғрисидаги музейда ", била туриб, нима бошқалар шуларга учун сўзлашувда унда йўқ, ундай бўлса Игорь Витальевич жуда ҳам даҳшатли хафа бўлган ва гапирган эди менга, нима меники ота ҳеч нарса не тушунади. у қаттиқ эди ишонаман, нима в келажакда авлодлар баланд тутиб баҳолайдилар музей ва собранную в соқов коллекцию. қарамай на ундай бўлса, нима маҳаллий ҳокимият қадирлашган уни ва выделяли улкан пул на сотиб олишни суратларни, бардош уларни ҳам бўлган эди не чексиз. ахир иштаҳа Савицкого, қандай коллекционера, эди ғоят катта. ўйламоқ фақат, нима у умудрился келтирмоқ в Нукус ўнлаб минг асарларни, тез-тез беря уларни в бурч. В охирида охирини, соҳиблар суратларни бошлашган ёзиш на ундан шикоятлари, Минфин каттароқ не выделял унга пулим на сотиб олишни суратларни, не тилаб каттароқ подставлять ўзингни таги уриш, модомики ни в бир смете бу не проходило. бу приводило уни в ноумидлик. В ваҳимали турғунликлар у гапирган эди, нима ҳеч ким уни не тушунади ва не кўряпти қиймат суратларни. ва ҳозир биз тушунамиз, нима у эди ҳуқуқлари. бугун авангардное санъат қадрланади во ҳаммага дунёда, а суратлар, қайсики Савицкому ўнгидан келди йиғмоқ в музейда, баҳоланяпти в миллионлаб доллар на энг престижных ғарбий аукционах. ҳатто агар қарамоқ коллекцию билан мана бу нуқтани кўриш қобилияти, бу - колоссальные молиявий инвестициялар, не гапириб энди тўғрисидаги маънавий аҳамияти мана бу тўпламда, тўғрисидаги уни общечеловеческом мазмуни. Савицкий эди эътиқод билан, нима наступят вақтлар, қачон в Нукуский музей бўлишса келмоқ ҳатто из Парижнинг – " камертона дунёнинг санъат ". ва булар вақтлар кириб келишди. - нечта кўргазмага қўйилган нарсаларни ҳисоблаб чиқяпти бугунги коллекция музейни? - бугун в тўпламда ортиқроқ 85, 5 минг. кўргазмага қўйилган нарсаларни. бу не фақат суратлар авангардистов бошланиш XX асрлар, лекин ва амалий санъат каракалпаков, археологик топилманинг, суратлар каракалпакских рассомларни. К сожалению, экспозиционная майдон, қайсига биз эгамиз в ҳақиқий вақт, беряпти имконият кўргазмага қўймоқ фақат 3% дан ҳамма тўпламда. бироқ, в ўтмишда йилда Бош вазир Ўзбекистоннинг Ш. Мирзияев имзолади фармойиш тўғрисидаги ишловда проектно-сметной ҳужжатлаштиришни учун қурилишни иккинчи ва учинчи иттифоқлар янгини биносининг музейни. энди Тошкентники архитекторлар во бобда билан энг муҳим архитектором Тошкент проектного олийгоҳни " УзШахарСозлик " билан. Сутягиным шуғулланишаяпти шу лойиҳа билан, ва биз умид қиламиз, нима у бўлади тайёр мана бу кузда, а ундан кейин бўлади бино қуриш. янги бино, қайсики бўлади иборат бўлмоқ из уч улкан гавдаларни, рухсат этади бизга олмоқ уч баробар нарсаларни сақланадиган жой учун кўргазмага қўйилган нарсаларни ва махсус кўргазмага оид чиғир в қўшимча к мавжуд экспозиции. В ҳақиқий вақт в ихтиёрида музейни жойлашганлар эски бино ва биринчи чиғир янгини биносининг музейни, қайси эди қурилди в 2003 йилда. нима таалуқли омборни учун кўргазмага қўйилган нарсаларни, ҳозир биз вақтинча фойдаланамиз приспособленное шунинг учун бино собиқ горисполкома. - оғир сақламоқ кўргазмалар в должном кўринишда? ахир уларни у сизни ўнлаб минг... - албатта, оғир, айниқса в бизнинг резко-континентальном климате ва ёнида йўқлигида замонавий системалар климат-контроля в музейда, қайсики ёрдам берди бы бизга сақламоқ маълум ҳароратни в хоналарда ва сақламоқ суратлар дан жазирама ва совуқлар. лекин керак айтмоқ, нима бизнинг ходимлар, в таркибда қайсики ишлашяпти хранители билан катта стажем - бу одамлар, қайсики преданны ўзининг ишга, опытные реставраторы. биргаликда биз ҳаракат қиляпмиз қилмоқ ҳаммаси бўлиши мумкин бўлган ва иложи йўқлик, учун сақламоқ коллекцию в достойном кўринишда. ҳаммаси кўргазмалар у бизни сақланмоқда алоҳида, ҳар бир графическая иш, к масалан, обернута в махсус шелковую қоғозни, деярли в ҳар бир хонада ўрнатилган сплит-системы " қиш-ёз ", олиб борилмоқда жуда ҳам қаттиқ ҳисобга олиш кўргазмага қўйилган нарсаларни тўпламда. -дан ташқари ҳалиги, ҳозир юряпти иш устида тузиш билан электрон каталога музейни. кўпсонли давлат комиссияни, а ҳамда текширувчи мутахассислар туфайли рубежа нишонлашди, нима музеем бўлган эди проделана улкан иш. - Привлекаете ли сиз к реставрационным ишларга хорижий мутахассисларни ёки обходитесь ўзимизнинг кучлари билан? қачон распался совет иттифоқ, яхши музейные реставраторы қолдик в Москвада ва в Ленинграде. музейлар МДХ отправляли ўзимизнинг суратлар в Москвани ёки бўлса приглашали реставраторов к ўзига, учун улар ишлашди у них айрим вақт. наргисига пайт бизникилар мутахассислар улгурдик ўтмоқ таълим олмоқ Москва мактаблар реставрации ва билан муваффақият билан применяли қабул қилиб олинган билимлар. бундан бошқа шунинг биз бошладик ҳамкорликда ишламоқ билан европа реставраторами из Францияни, Германиянинг, Болгарияда ва бошқалар мамлакатлар, қайсики келишган к бизга на айрим вақт ва ёрдам бердилар қайта тикламоқ суратлар. шундай қилиб, бўлган эди отреставрировано яна 56 суратларни, а энг муҳими - бизникилар реставраторы олишди билимлар қандай ишлаш билан замонавий реставрационными материаллари билан. ҳозир улар ишлашяпти, фойдаланиб билимлар ва рус ва европа мактаблар. биз жуда ҳам фаҳрланамиз ўзининг жамоа. -дан ташқари ҳалиги, музею ёрдам беришади парча дўстларини музейни, элчихонаси Германиянинг, Швейцарияда, Францияни ва др. давлатлар в Ўзбекистонда, қайсики присылают бизга сийрак тиклайдиган материаллар из Европани. шундай қилиб, бизга ўнгидан келяпти сақламоқ ҳаёт кўпчиликка картинам, сўзма-сўз қутқариб уларни, шунинг учун нима у бизни ҳозиргача минг холстов муҳтожлар в реставрации. ахир Савицкий, собирая суратлар, баъзида топган уларни в жуда ҳам ёмон аҳволда, поврежденными, хранившиеся узун вақт в ноқулай шароитларда. уларни тиклаш ҳозир учун бизни бир из бош устуворлигини. - яқиндагина ОАВ фаол ёзишган тўғрисидаги сенсационном очилишида в Нукусском музейда, қачон таги сурат билан " туман устида дарё билан " М. Соколова, билан ёрдами билан рентгена таги қатлам бўёқлар аниқлашди кишининг сурати ишлар номаълум рассомга 19 асрлар. қандай узоқ тақдир мана бу суратлар? - биз биламиз, нима Михаил Соколов – бу исм в санъатда ХХ асрлар, уни суратлар безатадилар тўпламда кўплаб таниқли музейларни Россияга. В бизнинг йиғилишда, масалан, бор 21 расм ва 288 графикли ишларни М. Соколова. В ушбу пайт биз маънодош сохраняем уни расмни. шундай нима биз ҳозирча не хоҳлаймиз ечиш юқориги қатлам, шунинг учун нима Михаил Соколов ҳар ҳолда учун бизни қимматроқ. -дан ташқари ҳалиги, савол шундай сатҳни не в ваколатлари фақат бизнинг музейни. бу ҳал қилинмоқда вазирликлар билан маданият, қайсики яратади шунинг учун махсус экспертную комиссияни, модомики нутқ юряпти тўғрисидаги миллий достоянии. - сўзлаб беринг тўғрисидаги энг яқин лойиҳаларда музейни? - асосий бизникилар режалари - бу кутиш қурилишни иккаласи гавдаларни янгини биносининг. -дан ташқари ҳалиги, биз тайёрланяпмиз к янгига туристическому мавсумга. ҳар йили биз қабул қиламиз 5-6 минг. хорижий сайёҳларни. бу не шундай кўп таққослаш билан бошқа музеями шундай сатҳни. бироқ шу ерда керак қабул қилмоқ во диққат узоқлик музейни, уни " закрытость " узоқ йиллар. ундай бўлса, нима музей ҳозир олади шунақанги таниқлилик ва туринфраструктура фаол ривожланмоқда, албатта, привлечет каттароқ ташриф буюрувчиларни в бизнинг музей. ҳамда биз режалаштиряпмиз тўлдирмоқ экскурсии музею бошқа қизиқарли дастурлар билан, масалан намойиш каракалпакских анъаналарини, ошхоналар, горлового қўшиқ айтиш степняков - жырау ва т. д. -На мана бу ҳафтада сиз тақдим этдилар ўзининг китобни тўғрисидаги Савицком. сўзлаб беринг, марҳамат, тўғрисидаги ней батафсилроқ, қаерда мумкин уни сотиб олмоқ? ҳа, на сўннги показе филмининг " чўл запрещенного санъат " в Тошкент бадиий галерее " ГранАрт ", мен тақдим этди ўзининг китобни " Игорь Савицкий : асос солган шахс музейни, тўпловчи, рассом ", устида қайсига ишладим узоқ йиллар. В ней крупицам собрана таржимаи ҳол Савицкого, тўғрисидаги қайсига ёнида уни ҳаёти кам, нима бўлган эди маълум. ахир ёнида ҳаёти Савицкий афзал кўрган тўғрисидаги кўп не гапирмоқ, скрывал ўзининг дворянское келиб чиқиш, нима тушунарли, шундай қандай в кунлар " қизил террора " зарар кўришди кўплар аъзолари уни оиланики, дўстлар ва танишлар. ҳозир энди бўлиши мумкин ва керак гапирмоқ ҳақидаги бу. исм Савицкого мустаҳкам кираяпти в дунё тарихни санъат, шунинг учун ушбу китоб – яна ва меники бурч, қандай уни последовательницы ва ученицы. В мана бу китобда биринчи марта ёзилади тўғрисидаги Савицком, не фақат қандай ҳақидаги основателе музейни, лекин ва қандай тўғрисидаги художнике - ушбу бағишланган бутун бош. китоб издана в Лондонда на русчада ва инглиз тилларда билан ёрдами билан клубининг дўстларини Нукуского музейни, а маблағлари, получаемые за китобни, келишаяпти на керак музейни. ҳамда яқинда в нур чиқади француз нашр китоблар, финансируемое элчихона билан Францияни в Ўзбекистонда. - ўринли, а сизга ёқиб қолди фильм, қайси суратга олишди тўғрисидаги музейда голливудские режиссеры? - фильм " Desert of forbidden art " эди суратга олинган американскими документалистами, иш устида ним банд этди узоқ 7 йил. ёнида съемках бўлган эдилар ишлатилган энг янги технологиялар, спецэффекты, а озвучивали қаҳрамонларни филмининг донгдорлар голливудские актерлар - обладатели мукофоти " Оскар ", нима ҳамда бўлган эди катта находкой учун филмининг. ишлаб туриб устида фильмом, Америкаликлар отсняли жуда катта олдинги материал – 190 соатлар видеоинтервью билан одамлар билан, қайсики билишар эди Савицкого шахсан, рассомлар билан, кимники суратлар тақдим этилган в бизнинг музейда, мировыми экспертами санъат. бўлган эдилар ишлатилган ноёб документальные материаллар, архивные суратлар, мусиқа, атайлаб написанная учун филмининг... В натижада голливудским режиссерам ўнгидан келди на баланд эмоциональном накале топширмоқ трагические тақдирлар рассомларни, энг Игорни Савицкого ва в ундай бўлса бўлса вақт қилмоқ касбга оид ва сифатли фильм. кейин чиқиш кинокартины к бизга туришди келмоқ хатлар со ҳамма бурчакларни ер шарини дан одамларни, қайсики қарашди фильм, кўплар етиб келяптилар в ҳошияларда туров в Ўзбекистон атайлаб, учун кўриб қолмоқ коллекцию бизнинг музейни. На бугунги кун бу не ёлғиз ҳужжатларга асосланган фильм тўғрисидаги бизнинг музейда, лекин ёлғиз, қайси олди шунақа кенг резонанс. мумкин ҳамда айтмоқ, нима фильм ҳисобланади не фақат ҳужжатли тарих билан тўғрисидаги Савицком ва уни музейда, лекин ва тақдим этади ўзи билан илмий қиймат учун уларни, ким ўрганади рус санъат ХХ асрлар. энди ҳозир Калифорнийский дорилфунун в Лос-Анджелесе, эга бўлган кафедрани рус санъат, эга в ўзининг кутубхонада бу фильм ва материаллар, қайсики бўлган эдилар отсняты в давомида тайёрланишлар филмининг, ва фойдаланишади уларни учун ўзиники лекциялар. ўринли, раҳбарлик қилади мана бу кафедра билан ученый-искусствовед билан дунё номи билан, эксперт рус авангарда Джон Боулт, қайси в фильмда ҳамда айтади тўғрисидаги дунё мазмуни тўпламда бизнинг музейни. кейин ҳалиги, қандай в 2010 йилда чиқди фильм, у эди тақдим этилган на ортиқроқ кўра 70 халқаро кинофестивалях, босиб олди бир қанча престижных совринлар, а ҳозир номинируется на американскую кинопремию " Эмми ". шундай нима ўзи фильм ҳам мумкин санамоқ асар билан замонавий санъат. ахир, в кўра куч санъат? ҳақиқий санъат яратяпти мўъжизалар билан одамлар билан, билан уларни восприятием, ундай бўлса бўлса энг келиб чиқди билан шу фильмом.